Μιχάλης Μουρβετίδης

Μουσικός

Όταν είδε για πρώτη φορά μπουζούκι στην τηλεόραση και είπε μέσα του «…κάποτε θα παίζω κι εγώ». Από τον ενθουσιασμό δεν μπόρεσε να κοιμηθεί το βράδυ που πήρε το πρώτο του μεροκάματο από την ταβέρνα «Μάκης» στο Δοξάτο σε ηλικία 13 ετών.
Ο Μιχάλης Μουρβετίδης έχει πολλά «ένσημα» πάνω στο πάλκο, κάνει αυτό που ονειρεύτηκε από μικρός, τιμά τους δασκάλους του και υπηρετεί με αγάπη και μαεστρία το καλό λαϊκό τραγούδι.

Συνέντευξη Βαγγέλης Ελευθεριάδης / Φωτογραφίες Βασίλης Κοβλακάς

– Πείτε μας λοιπόν δυο λόγια για εσάς, πού γεννηθήκατε, πού μεγαλώσατε…
– Γεννήθηκα στη Γερμανία όπου οι γονείς μου Πρόδρομος και Ελένη είχαν μεταναστεύσει. Επέστρεψα σε ηλικία ενός έτους στη Χωριστή, όπου τα πρώτα χρόνια με μεγάλωσαν ο Παππούς Ματθαίος και η Γιαγιά Ελισάτεβ. Από τότε ζω στη Χωριστή.

– Υπήρχε μουσική οικογενειακή παράδοση;
– Ναι, υπήρχε μεγάλη μουσική οικογενειακή παράδοση στο σόι της μητέρας μου. Η οικογένεια των Φραγκοπουλαίων είχε πολλούς οργανοπαίκτες και τραγουδοποιούς. Μεγάλωσα ανάμεσα σε ούτια, βιολιά, σάζια και λαούτα. Ακόμη έχω τις εικόνες και τα ακούσματα στα αυτιά μου.

– Γιατί διαλέξατε το μπουζούκι;
– Από την πρώτη φορά που είδα μπουζούκι στην τηλεόραση με γοήτευσε. Μικρός, ό,τι έβρισκα μπροστά μου το έκανα υποτιθέμενο μπουζούκι (γέλια). Είπα από τότε μέσα μου ….κάποτε θα παίζω κι εγώ κανονικό μπουζούκι! Από τότε ξεκίνησε ο έρωτας μου με το μπουζούκι και συνεχίζεται.

– Τι ακούσματα είχατε μικρός;
– Στο σπίτι αλλά και με τον πατέρα μου στη δουλειά, που ήταν πλανόδιος μανάβης, δεν έλειπαν ποτέ η μουσική και τα τραγούδια. Λαϊκά και ρεμπέτικα κυρίως. Βαμβακάρης, Τσιτάνης, Παπαϊωάννου αλλά και Μπιθικώτσης, Καζαντζίδης, Διονυσίου κ.α. Με τα τραγούδια αυτών μεγάλωσα.

«Μεγάλωσα ανάμεσα σε ούτια, βιολιά, σάζια και λαούτα. Ακόμη έχω τις εικόνες και τα ακούσματα στα αυτιά μου»

– Πότε πιάσατε για πρώτη φορά αυτό το όργανο στα χέρια σας;
– Μπουζούκι έπιασα στα χέρια μου πρώτη φορά σε ηλικία επτά ετών. Ο πατέρας μου βλέποντας την αγάπη που είχα για τη μουσική και το μπουζούκι, μου αγόρασε ένα και ήταν το καλύτερο δώρο που είχα πάρει μέχρι τότε. Βέβαια τα χέρια μου δεν έφταναν σ΄ όλη την ταστιέρα (γέλια), αυτό βέβαια ξεπεράστηκε μετά από δύο χρόνια.

– Έχετε παρακολουθήσει θεωρητικά μαθήματα μουσικής;
– Ναι βέβαια από παιδάκι παρακολούθησα θεωρητικά μαθήματα μουσικής. Νοιώθω ιδιαίτερα τυχερός που βρέθηκα στο δρόμο του Λευτέρη Δίγκα, του αρχιμουσικού της φιλαρμονικής Χωριστής. Ιδιαίτερος άνθρωπος, με πολλές γνώσεις και ατελείωτο μεράκι.

– Ποιος ήταν ο πρώτος σας δάσκαλος στο μπουζούκι;
– Μπουζούκι μου έμαθε ο αείμνηστος Νίκος Βάρναλης. Μεγάλος δεξιοτέχνης του μπουζουκιού, κιθαρίστας, άρτια καταρτισμένος με πολλές ώρες πάνω σε πάλκα και με μεγάλη ικανότητα στη μετάδοση των γνώσεων του. Τέσσερα και πλέον χρόνια ήμουν μαθητής του. Πάντα τον θυμάμαι και τον αγαπώ είναι ο αγαπημένος δάσκαλός μου. Μαθήματα παρακολούθησα και από τον συγχωριανό μου μπουζουξή και μουσικό Αποστόλη Μπασδάνη, ο οποίος επίσης με βοήθησε.

– Πότε ανεβήκατε πρώτη φορά στο πάλκο;
– Σε ηλικία 13 ετών πήρα τον πρώτο μου μεροκάματο από την ταβέρνα «Μάκης» στο Δοξάτο. Η χαρά ήταν απερίγραπτη, δεν θα το ξεχάσω ποτέ εκείνο το 1,5 χιλιάρικο δραχμές. Δεν κοιμήθηκα όλη την υπόλοιπη νύχτα!
Στη συνέχεια τα καλοκαίρια συμμετείχα στην ορχήστρα «Γαλάζια Περιστέρα». Μια παραδοσιακή και λαϊκή ορχήστρα με μεγάλη ιστορία, τουλάχιστον 40 ετών, αποτελούμενη από Χωριστιανούς μουσικούς οι οποίοι με δίδαξαν πολλά πάνω στη μουσική.
Αξέχαστα και νοσταλγικά είναι τα οκτώ χρόνια που πέρασα με τον Παναγιώτη Χρόνη, επίσης μεγάλο δάσκαλο του ρεμπέτικου και λαϊκού τραγουδιού, στην ταβέρνα «Το Ρεμπέτικο» που διατηρούσε στη Δράμα. Μεγάλο σχολείο για μένα. Εκεί είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με άριστους μουσικούς. Ρεμπέτικα, λαϊκά, έντεχνα λαϊκά, μελοποιημένα ποιήματα έγιναν κτήμα μου, εκεί θεωρώ ότι ολοκληρώθηκα ως μουσικός ορχήστρας.
Σταθμός επίσης για εμένα ήταν η 10ετής συνεργασία μου με το «Ρέμα». Εκεί καταξιώθηκα ως μουσικός και με την εμπειρία και τις γνώσεις μου έγινα υπεύθυνος της ορχήστρας.
Από τότε και μέχρι σήμερα εργάζομαι ανελλιπώς, δεν έλειψα ποτέ από το πάλκο.

«Νοιώθω ιδιαίτερα τυχερός που βρέθηκα στο δρόμο του Λευτέρη Δίγκα, του αρχιμουσικού της φιλαρμονικής Χωριστής. Ιδιαίτερος άνθρωπος, με πολλές γνώσης και ατελείωτο μεράκι»

– Ποια ήταν τα πρότυπά σας. Ποιοι οργανοπαίκτες και δημιουργοί σας επηρέασαν;
– Από μικρός εκτίμησα τις συνθέσεις του Χρήστου Νικολόπουλου. Μιλούσαν στη καρδιά μου οι δημιουργίες του. Ως δεξιοτέχνης του μπουζουκιού επίσης είναι εξαιρετικός, πάντα ήθελα να του μοιάσω ήταν και είναι το πρότυπό μου.

– Το λαϊκό τραγούδι που επικρατεί τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει. Εσείς πως ορίζεται το λαϊκό τραγούδι;
– Τα τελευταία χρόνια λαϊκό ορίζεται ένα νέο είδος τραγουδιού από το οποίο έχει αφαιρεθεί το μπουζούκι σχεδόν ολοκληρωτικά. Αυτή η μετάλλαξη πιστεύω πως έχει αλλοιώσει το γνήσιο λαϊκό τραγούδι. Για εμένα προσωπικά δεν νοείται λαϊκό τραγούδι χωρίς μπουζούκι!

– Και τι είναι το λεγόμενο «έντεχνο»;
– Πιστεύω πως είναι μία έννοια η οποία δύσκολα αποσαφηνίζεται. Τον όρο έντεχνο τραγούδι τον χρησιμοποίησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο Μάνος Χατζηδάκης και πιστεύω πως αναφερόταν στον στίχο και ήθελε με τον όρο αυτό να διαχωρίσει το νέο είδος μουσικής που δημιουργήθηκε, από τη παραδοσιακή λαϊκή μουσική που επικρατούσε. Για εμένα έντεχνο τραγούδι είναι αυτό που αντέχει στον χρόνο, δεν είναι φτηνό μουσικά και φυσικά στιχουργικά.

– Ταμπέλες υπάρχουν στη μουσική ή είναι ενιαία;
– Τις ταμπέλες στη μουσική τις βάζουμε ο καθένας ξεχωριστά. Κάτι που για εμένα είναι αξιόλογο, για κάποιον άλλο είναι αδιάφορο. Αυτό εξαρτάται από τα ακούσματα, τη μουσική παιδεία -όχι τη γνώση μουσικής απαραίτητα- και την κουλτούρα του γενικότερα.

– Γνωρίζουμε πως έχετε συνεργαστεί με καταξιωμένους καλλιτέχνες.
– Ναι. Στα 28 χρόνια καριέρας είχα την τύχη να συνοδεύω με το μπουζούκι μου μεγάλους και αγαπημένους ερμηνευτές. Μανώλης Μητσιάς, Μελίνα Κανά, Μανώλης Λιδάκης, Δημήτρης Κοντογιάννης, Βαγγέλης Περπινιάδης, Ζωζώ Σαπουντζάκη είναι μόνο μερικά από τα ονόματα. Ήταν ιδιαίτερα ευχάριστες στιγμές.

«Από την πρώτη φορά που είδα μπουζούκι στην τηλεόραση με γοήτευσε. Μικρός, ότι έβρισκα μπροστά μου το έκανα υποτιθέμενο μπουζούκι…»

– Υπάρχει ενδιαφέρον από νέους ανθρώπους για το μπουζούκι;
– Το μπουζούκι ήταν, είναι και θα είναι το δημοφιλέστερο όργανο στην Ελλάδα. Κεντρίζει και σήμερα το ενδιαφέρων των νέων που θέλουν να μάθουν κάποιο μουσικό όργανο.

– Διδάσκεται μπουζούκι εδώ και αρκετά χρόνια.
– Εδώ και 12 χρόνια -με ένα μικρό διάλειμμα- δίδαξα μπουζούκι στο Μουσικό Σχολείο Δράμας. Είναι από τις πιο όμορφες και αγαπημένες εμπειρίες που είχα με τη μουσική. Το συναίσθημα που σου προκαλεί η μετάδοση των γνώσεων σου σε νέα παιδιά είναι κάτι το μοναδικό. Νοιώθω ιδιαίτερα ευτυχής που το βίωσα αυτό.

«Στο “Μύλο” με τα “Επτά Όγδοα” παρουσιάσουμε ένα μείγμα από γνήσια έντεχνα, λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια διαλεγμένα ένα προς ένα, αγαπημένα από όλους, νεότερους και μεγαλύτερους

– Στη Δράμα, έχουμε δεξιοτέχνες του μπουζουκιού;
– Σε όλη την επαρχία υπάρχουν δεξιοτέχνες του μπουζουκιού. Μπορεί για διάφορους λόγους να μην αναδείχτηκαν και προβλήθηκαν όσο άξιζαν αλλά μουσικά, αν δεν είναι καλύτεροι από τους λεγόμενους «σταρ», είναι τουλάχιστον ισάξιοι. Στη Δράμα θεωρώ πως ο Γιώργος Αραμπατζίδης (Ζαμπέτας), είναι ένας από αυτούς. Δεξιοτέχνης με όλη τη σημασία της λέξης, άριστος γνώστης του μπουζουκιού και εξαιρετικός δάσκαλος. Είμαστε τυχεροί που τον έχουμε δάσκαλο στη Δράμα, σε αυτόν εμπιστεύτηκα το γιο μου Πρόδρομο.

«Τα τελευταία χρόνια λαϊκό ορίζεται ένα νέο είδος τραγουδιού από το οποίο έχει αφαιρεθεί το μπουζούκι σχεδόν ολοκληρωτικά. Για εμένα προσωπικά δεν νοείται λαϊκό τραγούδι χωρίς μπουζούκι!»

– Τις τελευταίες δύο χειμερινές σαιζόν επιμελείστε ως μαέστρος το πρόγραμμα στο live bar «Μύλος» με μεγάλη απήχηση από το κοινό.
– Εδώ και τέσσερα χρόνια με μια ομάδα αξιόλογων μουσικών και τραγουδιστών από τη Δράμα δημιουργήσαμε το σχήμα «Επτά Όγδοα». Ο «Μύλος» είναι αυτός ακριβώς ο χώρος που ψάχναμε, ζεστός, φιλικός, προσφέρει άμεση επαφή με το κοινό.
Φέτος για δεύτερη σαιζόν βρισκόμαστε στο χώρο εισπράττοντας αποδοχή και αγάπη από το κοινό. Τα τραγούδια είναι ένα μείγμα από γνήσια έντεχνα, λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια διαλεγμένα ένα προς ένα, αγαπημένα από όλους, νεότερους και μεγαλύτερους.
Θέλω να ευχαριστήσω τον Γιώργο Σιαμίδη για τη δυνατότητα που μας δίνει να επικοινωνούμε με το κοινό αλλά και για την άψογη συνεργασία που έχουμε μαζί.