Μιχάλης Τάσσου

Δικηγόρος / Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Δράμας «Ενώνουμε τη Δράμα»

Συνέντευξη Βαγγέλης Ελευθεριάδης / Φωτογραφίες Γιώργος Καρατζόγλου

Ο Μιχάλης Τάσσου ασχολείται με τα κομματικά της Νέας Δημοκρατία από πολύ μικρή ηλικία. Αποφάσισε να φύγει από τα αποστειρωμένα πλαίσια των κομματικών εκλογών και να εκθέσει τις απόψεις του για τον δήμο της Δράμας διεκδικώντας μια θέση στο δημοτικό συμβούλιο με την παράταξη του δημάρχου Χριστόδουλου Μαμσάκου.
Ξεκίνησε τον προεκλογικό του αγώνα λαμβάνοντας το μήνυμα από τους δραμινούς πολίτες ότι στις αυτοδιοικητικές εκλογές δεν δίνει εξετάσεις κομματικοφροσύνης, αλλά ότι πρέπει να πείσεις ότι μπορείς να σταθείς δίπλα στον πολίτη και να τον βοηθήσεις.
Θεωρεί ότι η πολιτική χρειάζεται ανθρώπους που θα πουν την αλήθεια, που δεν θα επιλέξουν να είναι αρεστοί, που έχουν να επιδείξουν κάτι και να πουν κάτι.
Επισημαίνει ότι η παράταξη «Ενώνουμε τη Δράμα» πρέπει να κερδίσει τις εκλογές για να ολοκληρώσει το έργο που ξεκίνησε και γιατί ο Μαμσάκος είναι ο μοναδικός που λόγω της ηπιότητας του, μπορεί να ανταπεξέλθει στην λειτουργία του δήμου υπό συνθήκες απλής αναλογικής και φιλοδοξεί να ενισχύσει αυτή του την προσπάθεια.

– Τελικά κ. Τάσσου ήρθε η ώρα να εκτεθείτε στο δραμινό λαό;
– Κύριε Ελευθεριάδη με τα κοινά της Δράμας άρχισα να ασχολούμαι από το 2009. Με ενδιέφερε και με ενδιαφέρει. Ήρθε ο καιρός να φύγω από τα αποστειρωμένα πλαίσια των κομματικών εκλογών και να εκθέσω τις απόψεις μου για την πόλη μου, τα χωριά της, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, να προτείνω λύσεις να καταθέσω όραμα και να ζητήσω την στήριξη των συμπολιτών μου.

«Πολιτικοί υπάρχουν καλοί – υπάρχουν και κακοί. Εργατικοί και τεµπέληδες, ικανοί και ανίκανοι. Το θέµα είναι οι πολίτες να επιλέγουν αυτόν που θεωρούν καλύτερο και όχι βολικότερο»

– Κάποιοι περίμεναν να το κάνετε νωρίτερα.
– Δεν προέρχομαι από πολιτική οικογένεια, δεν βρήκα έτοιμη κάποια δουλειά. Νομίζω πως για να μπορέσεις να βγεις στους συμπολίτες σου και να ζητήσεις την στήριξή τους πρέπει να έχεις να επιδείξεις κάτι στο προσωπικό – επαγγελματικό επίπεδο. Θεώρησα πως τώρα μπορώ να χτυπήσω την πόρτα τους να τους κοιτάω στα μάτια, να πω πως έχω καταφέρει κάτι στον κλάδο μου, δεν είμαι ένα παιδί του κομματικού σωλήνα και να ζητήσω να με σκεφτεί την ημέρα των εκλογών.

– Γιατί με τον Χριστόδουλο Μαμσάκο; Γνωρίζω πως και άλλοι υποψήφιοι δήμαρχοι σας ήθελαν μαζί τους.
– Με τον Χριστόδουλο Μαμσάκο ιδεολογικά είμαστε κοντά είναι γνωστό αυτό, δεν ταυτιζόμαστε σε όλα, διαφωνώ μαζί του, διαφωνεί μαζί μου. Όμως υπάρχουν πολλά περισσότερα που μέσα από ένα γόνιμο διάλογο είδαμε ότι μας ενώνουν. Εκτιμώ την ηρεμία του, την εργατικότητά του, το ότι έχει διάθεση να ακούσει και το γεγονός ότι είναι ήπιος χαρακτήρας μακριά από βρώμικες συγκρούσεις που αλλοιώνουν τον πραγματικό χαρακτήρα της πολιτικής.

– Ξέρω ότι είστε αντίθετο με το νέο εκλογικό νόμο. Τι είναι αυτό για το οποίο ανησυχείτε;
– Με ανησυχεί ότι η απλή αναλογική από θεσμός δικαιότερης εκπροσώπησης των πολιτών θα γίνει θεσμός διευκόλυνσης συναλλαγών κάτω από το τραπέζι. Το έχουμε συζητήσει και στο παρελθόν, ότι έρχεται ο νόμος να φέρει το χάος.

– Δεν νομίζετε ότι ήρθε ο καιρός τα κόμματα να αφήσουν ήσυχη την τοπική αυτοδιοίκηση να κάνει το έργο της;
– Δεν έχει καμία σχέση αυτό που συνέβαινε μέχρι και τις εκλογές του 2002. Τότε τα ψηφοδέλτια της τοπικής αυτοδιοίκησης είχαν κομματικό χαρακτήρα. Ήταν η δημοτική παράταξη της Νέας Δημοκρατίας ή του ΠΑΣΟΚ. Τώρα δεν υπάρχει αυτό. Τα περισσότερα ψηφοδέλτια είναι πολυσυλλεκτικά αλλά με συγκεκριμένο ιδεολογικό προσανατολισμό. Και μη μου πείτε ότι αυτό δεν είναι απαραίτητο. Συμφωνώ ότι οι δημοτικές παρατάξεις έχουν άμεσο στόχο την επίλυση προβλημάτων καθημερινότητας, όμως και πολλές φορές καλούνται να πάρουν αποφάσεις με πολιτικό χαρακτήρα. Παράδειγμα να τοποθετηθούν και να δράσουν για το Μακεδονικό. Ναι στο πολιτικό και ιδεολογικό προσανατολισμό μιας δημοτικής παράταξης όχι στον κομματικό.

– Ασχολείστε με τα κομματικά της Νέα Δημοκρατίας από πολύ νεαρή ηλικία, τελικά σε τι διαφέρει ένας πολιτικός από έναν «κοινό» άνθρωπο;
– Δεν νομίζω πως οι πολιτικοί διαφέρουν από εμάς ή ο «κοινός άνθρωπος» διαφέρει από τον πολίτη. Οι πολιτικοί προέρχονται από την κοινωνία, η κοινωνία και ο λαός τον τοποθετεί στη θέση του, αυτός τον κατεβάζει και από εκεί. Υπάρχουν καλοί – υπάρχουν και κακοί. Εργατικοί και τεμπέληδες, ικανοί και ανίκανοι. Το θέμα είναι οι πολίτες να επιλέγουν αυτόν που θεωρούν καλύτερο και όχι βολικότερο.

«Με το Χριστόδουλο Μαµσάκο ιδεολογικά είµαστε κοντά, δεν ταυτιζόµαστε σε όλα, διαφωνώ µαζί του, διαφωνεί µαζί µου. Όµως υπάρχουν πολλά περισσότερα που µέσα από ένα γόνιµο διάλογο είδαµε ότι µας ενώνουν»

– Έχετε ξεκινήσει τον προεκλογικό σας αγώνα εδώ και λίγες εβδομάδες. Σε τι διαφέρει η αυτή η διαδικασία από τις εσωκομματικές διαδικασίες.
– Είναι πιο διευρυμένο το πεδίο δράσης, είναι άλλα τα κριτήρια επιλογής από τον κόσμο. Δεν δίνεις εξετάσεις κομματικοφροσύνης, αλλά πρέπει να πείσεις ότι μπορείς να σταθείς δίπλα στον πολίτη και να τον βοηθήσεις.
Οι παλιοί λένε ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές είναι πόρτα – πόρτα. Αυτό ακριβώς είναι. Πρέπει να πείσεις τους φίλους σου, τον γείτονά σου ότι μπορείς να προσφέρεις.

– Πρέπει ένας πολιτικός να είναι εγωιστής;
– Ένας πολιτικός πρέπει να ακούει τους πάντες με προσοχή και σύνεση και να αποφασίζει μόνος του.

– Πιστεύετε ότι ένα σπουδαίος άνθρωπος μπορεί να γίνει και σπουδαίος πολιτικός;
– Χρειάζεται η πολιτική σπουδαίους ανθρώπους. Η οικονομική κρίση έφερε στο προσκήνιο ανθρώπους που επένδυσαν στο λαϊκισμό, που έχτισαν καριέρες στην οργή του κόσμου. Η πολιτική χρειάζεται ανθρώπους που θα πουν την αλήθεια, που δεν θα επιλέξουν να είναι αρεστοί, που έχουν να επιδείξουν κάτι και να πουν κάτι. Αν μπορούμε αυτούς να τους χαρακτηρίσουμε σπουδαίους. Ναι τους χρειάζεται.

– Για να φτάσεις στην επιτυχία χρειάζεται μυαλό και ψυχή. Πώς όμως γίνεται συχνά άνθρωποι που φτάνουν στην κορυφή να καίγονται; Στην πολιτική το βλέπουμε συχνά τα τελευταία χρόνια.
– Μυαλό, ψυχή και χαρακτήρα! Κάθε θέση αιρετού στο δήμο, στη περιφέρεια ή ακόμα και στην κεντρική πολιτική σκηνή είναι δανεική. Και το δάνειο αυτό έχει διάρκεια όση και η στήριξη του κόσμου.

– Το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώσατε πώς ήταν;
– Πολιτικά φαντάζομαι εννοείται! Θα σας πω αλήθεια. Η πολιτική υπήρχε σαν συζήτηση στο τραπέζι μας. Ο μπαμπάς δικηγόρος δεξιός και μετριοπαθής, είχε ισχυρή άποψη αλλά όχι φανατισμό. Η μαμά, θυμάμαι να έχει στους ώμους της και να ακούμε στο τέρμα το «σε περιμένω να έρθεις και πάλι…», τα χρόνια τα πιο φανατισμένα. Τώρα δεν χάρηκε και ιδιαίτερα που το παιδί της βάζει άλλο ένα άγχος στη ζωή του αλλά είναι δίπλα μου.

– Οι γονείς σας με τι ασχολούνται;
– Ο πατέρας μου ήταν δικηγόρος και η μητέρα μου είναι δημόσιος υπάλληλος. Και εντελώς αμερόληπτα σας λέω μια πολύ καλή δημόσιος υπάλληλος και είμαι περήφανος γι΄αυτό.

«Ένας πολιτικός πρέπει να ακούει τους πάντες µε προσοχή και σύνεση και να αποφασίζει µόνος του»

– Κάνατε σπουδές νομικής από παράδοση;
– Από αγάπη στη δικηγορία. Όσο και αν φαίνεται παράξενο οι δικοί μου δε ήθελαν να γίνω δικηγόρος. Προτιμούσαν την σιγουριά της αστυνομίας ή του στρατού. Από την άλλη εγώ ήθελα πολύ να γίνω δικηγόρος.

– Πως είναι τα πράγματα στη δικηγορία στα χρόνια της κρίσης.
– Όπως σε όλα τα επαγγέλματα. Δύσκολα, περίεργα και απρόβλεπτα. Θέλει να είσαι επιμελής, να επιμορφώνεσαι να μην φοβάσαι να καταπιαστείς με νέα αντικείμενα. Η Δράμα έχει πολλούς και πολύ καλούς συναδέρφους η δικηγορική ύλη όμως είναι περιορισμένη εξαιτίας της συρρικνωμένης οικονομικής δραστηριότητας.

– Αν δεν ήσουν δικηγόρος τι θα ήθελες και τι θα μπορούσες;
– Θα ήθελα να ασχοληθώ με την μαγειρική και θα μπορούσα νομίζω να ασχοληθώ με το marketing.

– Παιδική ηλικία. Πως ήταν;
– Ζηλευτή. Μεγάλωσα στη Χωριστή μέχρι και τα 17 μου χρόνια. Κλασσική ελληνική οικογένεια στον επάνω όροφο παππούδες και στον κάτω εμείς. Ήμουν παιδί της γειτονιάς, παίζαμε μέχρι αργά, μέχρι να ακουστεί η φωνή της μαμάς. Καμία σχέση με το πώς μεγαλώνουν τώρα τα παιδιά.

– Φαντάζομαι φρόνιμο παιδί στο σχολείο.
– Ξεγελάει η χωρίστρα! Μάλλον θα με χαρακτήριζα ζωηρό.

«Θέλω να προσφέρω και µπορώ να προσφέρω. Δεν τα ξέρω όλα, ξέρω λίγα έχω όµως την όρεξη και το µεράκι να προσπαθήσω να µάθω ότι χρειάζεται για να είµαι χρήσιµος στον τόπο µου»

– Η χειρότερη αταξία;
– Προσποιήθηκα τηλεφωνικά τη μητέρα ενός φίλου μου στο Διευθυντή του Γυμνασίου για να γλιτώσει την τιμωρία. Φυσικά δεν έπεισα και άντε να πείσεις μετά τον πατέρα μου!

– Υπάρχει τύχη ή εμείς φτιάχνουμε την τύχη μας;
– Ξεκάθαρα εμείς ορίζουμε την τύχη μας. Αλλά για να την ορίσουμε όπως θέλουμε πρέπει να σταθούμε και λιγάκι τυχεροί.

– Πιστεύετε στο ταλέντο;
– Ναι. Αρκεί να το ανακαλύψεις και να το καλλιεργήσεις.

– Υπάρχουν άνθρωποι που δεν ανακαλύπτουν ποτέ το ταλέντο τους στη ζωή;
– Μπορεί από συγκυρίες, μπορεί από πιέσεις του περιβάλλοντος να υπάρχουν.

– Υπάρχουν άνθρωποι που θεωρείτε ότι σας έχουν επηρεάσει καθοριστικά στον τρόπο που σκέφτεστε;
– Ο πατέρας μου ήταν μια ήρεμη, αλλά δυνατή προσωπικότητα. Σαν ο μεγάλος του γιος είχαμε μια σχέση συμφωνιών και διαφωνιών. Οι συμφωνίες και οι διαφωνίες μαζί του με έχουν επηρεάσει αρκετά.

– Τι είναι πιο σημαντικό στη ζωή: οι επιλογές μας ή οι επιρροές που δεχόμαστε;
– Είναι συγκοινωνούντα δοχεία καθώς οι επιλογές μας είναι θέμα επιρροών και ως συνέπεια τα αποτελέσματα των επιλογών μας διαμορφώνουν τις επιρροές μας.

– Δουλεύετε και με μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους και με νεότερους. Τι πιστεύετε ότι χάνει κάποιος μεγαλώνοντας;
– Τον αυθορμητισμό του και το να μην φοβάται. Το πρώτο δεν το έχω χάσει, ρωτήστε!

– Ποιο είναι το σημαντικότερο για εσάς στη ζωή;
– Η οικογένεια και οι φίλοι.

– Στο Θεό πιστεύετε;
– Και στο Θεό και στην δύναμή του.

– Τα λάθη είναι γνώση;
– Τα λάθη είναι εμπειρία. Θα το δανειστώ από τον δάσκαλό μου στη δικηγορία τον Λάζαρο Ρεπάκη ο οποίος λέει ότι «η εμπειρία είναι το άθροισμα των λαθών μας».

– Κάνει πιο εύκολη τη ζωή μας η γνώση ή η άγνοια;
– Την κάνει σίγουρα λιγότερο εύκολη αλλά πολύ πιο ήρεμη. Είναι θέμα επιλογής του καθενός.

«Δεν προέρχοµαι από πολιτική οικογένεια, δεν βρήκα έτοιµη κάποια δουλειά. Νοµίζω πως για να µπορέσεις να βγεις στους συµπολίτες σου και να ζητήσεις την στήριξή τους πρέπει να έχεις να επιδείξεις κάτι στο προσωπικό – επαγγελµατικό επίπεδο»

– Σας τρομάζει η αποτυχία;
– Πολύ. Είναι το μεγάλο μου ελάττωμα! Ευτυχώς με τα χρόνια το αποβάλλω.

– Πείτε μια φράση που εκφράζει την φιλοσοφία της ζωής σας.
– «Ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις πόση δύναμη κρύβεις μέσα σου, μέχρι τη στιγμή που η δύναμή σου, θα είναι η μόνη επιλογή που σου έχει απομείνει». Και ισχύει αυτή η φράση. Στο ακέραιο.

– Ποιο βιβλίο διαβάσατε τελευταία;
– «Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας», του Κώστα Κωστή, εκδόσεις Παττάκη.

– Το ζητούμενο του πολιτικού είναι να «κλέψει» το μυαλό ή την ψυχή του πολίτη;
– Είναι ένας συνδυασμός. Με τις ιδέες του, την ικανότητά του, την τιμιότητα, την όρεξη για δουλειά κλέβει το μυαλό του. Με το να είναι προσιτός την ψυχή του. Δεν μου αρέσουν οι πολιτικοί που είναι με το χέρι απλωμένο για χαιρετούρες, που τρέχουν από εκδήλωση σε εκδήλωση για το τυπικό. Αλλά δεν μου αρέσουν και οι απρόσιτοι που θαρρούν πως είναι οι πεφωτισμένοι.

– Ποια θεωρείτε εσείς ότι πρέπει να είναι τα κριτήρια επιλογής του κόσμου στις εκλογές.
– Δε θα σας πω πρέπει θα σας πω εγώ πως το αντιλαμβάνομαι. Με κέρδισε μια ατάκα του Αρκά «ψηφίζουμε ανθρώπους με κριτήριο το προσωπικό όφελος και θυμώνουμε που αυτοί ψηφίζουν με κριτήριο το προσωπικό τους όφελος». Φυσικά θα στηρίξω τον συγγενή μου το γείτονα, το συγχωριανό. Όμως στο πίσω μέρος του μυαλού θα πρέπει να έχουμε ότι η ευημερία του δήμου θα φέρει σταδιακά και την ευημερία του κάθε ενός δημότη. Θα πρέπει λοιπόν κριτήριο να είναι η πεποίθησή μας ότι αυτός μπορεί κάτι να δώσει στο Δήμο του.

– Αν και είναι πολύ νωρίς για εσάς θα τολμήσω να κάνω την ερώτηση, πότε πρέπει τελειώνει η καριέρα ενός πολιτικού;
– Όταν κουραστεί ή όταν κουράσει!

– Ποια προσωπικότητα θα θέλατε να γνωρίσετε;
– Τον Μητροπολίτη Δράμας και μετέπειτα Σμύρνης Χρυσόστομο. Ο ορισμός του από το Πατριαρχείο ως Μητροπολίτης Δράμας το 1902 σήμανε την απαρχή του μακεδονικού αγώνα στη Δράμα. Και αν δεν είχε οριστεί τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά.

– Ποιο είναι το όραμά σας για το δήμο της Δράμας.
– Θέλω ένα δήμο που σέβεται τον δημότη του και το τελευταίο ευρώ που αυτός πληρώνει, που είναι καθαρός, προσβάσιμος για όλους, φιλικός στον πολίτη, τον πεζό, τον καταστηματάρχη. Που δίνει ρόλο στις κοινότητες και στα χωριά του και φροντίζει αυτά όσο και την πόλη. Που ανοίγεται σε νέες τεχνολογίες. Που είναι εξωστρεφής και ελκυστικός σε επενδύσεις για να μπορέσει σε βάθος δεκαετίας να καλέσει πίσω όλο το ανθρώπινο δυναμικό που έχει χαθεί τα χρόνια της κρίσης.

– Ως δραμινός πολίτης άνδρα πώς κρίνετε τον κ. Μαμσάκο;
– Έχει κάνει λάθη, έχει κάνει και παραλείψεις. Μου αρέσει πως όταν θα συζητήσουμε και θα του τα αναφέρεις δε θα αντιδράσει, αλλά θα συζητήσει, θα ακούσει και θα είναι πρόθυμος να αφουγκραστεί τις λύσεις που του προτείνεις.

– Πώς τα βλέπετε τα πράγματα για την παράταξη «Ενώνουμε τη Δράμα»; Είστε αισιόδοξος;
– Είμαστε ένα κράμα νέων ανθρώπων και ανθρώπων με εμπειρία. Ανθρώπων που έχουν αποδείξει την αξία τους και ανθρώπων που θέλουν να το πράξουν τώρα. Νομίζω μια ομάδα ανθρώπων με τις διαφορές τους και τα κοινά τους που θέλουν το καλό για την πόλη και τα χωριά της.

«Κάθε θέση αιρετού στο δήµο, στη περιφέρεια ή ακόµα και στην κεντρική πολιτική σκηνή είναι δανεική. Και το δάνειο αυτό έχει διάρκεια όση και η στήριξη του κόσµου»

– Γιατί να κερδίσει ξανά ο Χριστόδουλος Μαμσάκος;
– Γιατί το αξίζουμε ως παράταξη. Για να ολοκληρωθεί το έργο που ξεκίνησε και γιατί ο Μαμσάκος είναι ο μοναδικός που λόγω της ηπιότητας του μπορεί να ανταπεξέλθει στην λειτουργία υπό συνθήκες απλής αναλογικής την επόμενη μέρα των εκλογών.

– Εσάς γιατί να σας επιλέξει κάποιος.
– Γιατί θέλω να προσφέρω και μπορώ να προσφέρω. Δεν τα ξέρω όλα, ξέρω λίγα έχω όμως την όρεξη και το μεράκι να προσπαθήσω να μάθω ότι χρειάζεται για να είμαι χρήσιμος στον τόπο μου.

– Σας εύχομαι καλή επιτυχία.
– Σας ευχαριστώ.