Σταύρος Καρολίδης

Κλινικός Ψυχολόγος

Η συνεδρία με έναν ψυχολόγο δίνει τη δυνατότητα να σκεφτείτε, να εντοπίσετε πράγματα μέσα σας που δεν είχατε φανταστεί ότι μπορεί να συνδέονται μεταξύ τους, αλλά κυρίως θα σας δώσει τη δυνατότητα να μιλήσετε για πιθανές καταστάσεις που επηρεάζουν τη διάθεση και την ψυχολογία σας.

Συνέντευξη Βαγγέλης Ελευθεριάδης / Φωτογραφίες Βασίλης Κοβλακάς

Πώς λειτουργεί η θεραπευτική συνεδρία και με τι ασχολείται τελικά η κλινική ψυχολογία;

Μέσω του παρόντος άρθρου, θα πραγματοποιηθεί μία προσπάθεια να έρθει σε επαφή ο απλός ενδιαφερόμενος πολίτης ένα ακόμα βήμα πιο κοντά στον ψυχολόγο. Δηλαδή, ένα ακόμα βήμα σεβασμού προς τον εαυτό μας. Να αποβληθεί το «ταμπού» ότι όποιος πάει σε ψυχολόγο είναι «τρελός» ή ότι είναι κάτι κακό να πηγαίνουμε σε ψυχολόγο. Το παρόν άρθρο αναφέρει συνοπτικά πως λειτουργεί μια θεραπευτική συνεδρία με έναν κλινικό ψυχολόγο. Έπειτα, αναλύει μια σχετικά κοινή σεξουαλική διαταραχή στους άντρες, την στυτική δυσλειτουργία και μία, όχι τόσο συχνή, σεξουαλική διαταραχή στις γυναίκες, τον κολεόσπασμο.

Αρχικά, στην πρώτη συνεδρία τίθενται τα αιτήματα του θεραπευομένου, λαμβάνεται το ιστορικό και γίνεται η αξιολόγηση του. Έπειτα, γίνεται η διάγνωση και ακολουθεί η θεραπεία. Η κλινική ψυχολογία ασχολείται με όλο το φάσμα των ψυχικών διαταραχών. Συχνές, είναι οι διαταραχές της διάθεσης, οι αγχώδεις διαταραχές αλλά και οι σωματόμορφες διαταραχές, αναφορικά με τις οποίες γίνεται συλλογή στοιχείων, διάγνωση, και θεραπεία της δυσλειτουργικής σκέψης και συμπεριφοράς του θεραπευομένου.

«Ο Κλινικός Ψυχολόγος είναι ένας θεωρητικά καταρτισμένος επιστήμονας, ο οποίος μπορεί να αναλάβει άτομα με ποικίλα προβλήματα ψυχικής υγείας»

Τι είναι ο Κλινικός Ψυχολόγος;

Ο Κλινικός Ψυχολόγος είναι ένας θεωρητικά καταρτισμένος επιστήμονας, ο οποίος μπορεί να αναλάβει άτομα με ποικίλα προβλήματα ψυχικής υγείας (άγχος, θυμό, φόβο, διαταραχή πανικού, σωματόμορφες διαταραχές, κατάθλιψη, σεξουαλικές διαταραχές κλπ). Στις θεραπευτικές συνεδρίες χρησιμοποιεί την γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία η οποία εστιάζει στην αλλαγή των δυσλειτουργικών πεποιθήσεων και συμπεριφορών. Αρχικά, εδραιώνεται η θεραπευτική σχέση με συνεργατικό τρόπο. Έπειτα γίνεται γνωσιακή διερεύνηση της «προβληματικής» συμπεριφοράς. Μετά, γίνεται η συμφωνία για τους θεραπευτικούς στόχους καθώς και σχεδιασμός, επιλογή και εφαρμογή ειδικών μεθόδων. Τέλος, ολοκληρώνεται το πρόγραμμα θεραπειών και προγραμματίζονται αναμνηστικές συνεδρίες.

Σεξουαλικές διαταραχές

Θα ήταν επιθυμητό να αναλυθεί το θέμα των σεξουαλικών διαταραχών το οποίο απασχολεί πολλά άτομα. Δυστυχώς, τα περισσότερα από τα άτομα αυτά είτε ντρέπονται είτε δεν ξέρουν καν που μπορούν να απευθυνθούν με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται το πρόβλημά τους. Οι σεξουαλικές διαταραχές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Το παρόν άρθρο θα ασχοληθεί με την μια κατηγορία, τις σεξουαλικές δυσλειτουργίες, οι οποίες συνδέονται με προβλήματα στην σεξουαλική απόκριση. Πιο συγκεκριμένα το πρόβλημα των αντρών να διατηρήσουν τη στύση τους και το «αντίστοιχο» πρόβλημα των γυναικών, γνωστό ως κολεόσπασμος. Τα δύο αυτά προβλήματα παρεμποδίζουν σε σημαντικό βαθμό τη σεξουαλική πράξη.

«Στις θεραπευτικές συνεδρίες ο Κλινικός Ψυχολόγος χρησιμοποιεί την γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία η οποία εστιάζει στην αλλαγή των δυσλειτουργικών πεποιθήσεων και συμπεριφορών»

Στυτική δυσλειτουργία ονομάζεται η επίμονη αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης στύσης μέχρι την ολοκλήρωση και το πέρας της σεξουαλικής δραστηριότητας. Είναι μια κοινή διαταραχή που μπορεί να παρουσιαστεί σε όλες τις ηλικίες, αν και συχνότερα εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Έχει φανεί ότι τα ποσοστά επικράτησης κυμαίνονται από το 7% έως το 11%, ανάλογα πάντα και με την ηλικία.  Βέβαια, υπάρχουν και κάποια οργανικά αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, το αλκοόλ, το κάπνισμα και γενικότερα η μακροχρόνια επίδραση διαφόρων ουσιών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, μιλάμε για αίτια ψυχολογικής φύσεως που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την κατάσταση. Κάποια από αυτά είναι το άγχος απόδοσης, η έλλειψη επαρκούς ερεθίσματος, τυχόν προβλήματα στη σχέση, η έλλειψη οικειότητας, η κακή επικοινωνία, οι τραυματικές σεξουαλικές εμπειρίες κατά την παιδική ηλικία, θέματα σεξουαλικής ταυτότητας ή σεξουαλικού προσανατολισμού, καθώς και ανεπίλυτα ζητήματα προσκόλλησης στη σύντροφο ή στους γονείς.

Μάλιστα, δύο από τις πιο βασικές αιτίες είναι το άγχος απόδοσης και ο φόβος της αποτυχίας. Και στις δύο περιπτώσεις το άτομο τείνει να ασχολείται πιο πολύ με την επάρκεια της επίδοσης του ή με τις συνέπειες μιας πιθανής αποτυχίας, ώστε η προσοχή του αποσπάται από τα σεξουαλικώς διεγερτικά στοιχεία με αποτέλεσμα να χάσει την στύση του. Η απαίτηση για απόδοση αυξάνει τη σεξουαλική διέγερση στους περισσότερους άντρες όμως φέρνει αντίθετα αποτελέσματα σε κάποιες περιπτώσεις. Οι περισσότεροι άντρες έχουν υπερβολικές φιλοδοξίες σε υψηλά επίπεδα απόδοσης, με αποτέλεσμα όταν δεν καταφέρνουν το «ιδανικό» γι’ αυτούς να οδηγούνται σε φόβο δυσλειτουργίας και μειωμένο ενδιαφέρον. Το κλασικό πρόγραμμα θεραπείας για τη στυτική δυσλειτουργία είναι γνωστό ως «αισθητηριακός εστιασμός».

«Στυτική δυσλειτουργία ονομάζεται η επίμονη αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης στύσης μέχρι την ολοκλήρωση και το πέρας της σεξουαλικής δραστηριότητας»

Η επόμενη σεξουαλική δυσλειτουργία με την οποία θα ασχοληθεί το παρόν άρθρο, είναι ο κολεόσπασμος. Ως κολεόσπασμος, ορίζεται ο επαναλαμβανόμενος ή επίμονος ακούσιος σπασμός των μυών του έξω τριτημορίου του κόλπου, που παρεμποδίζει την σεξουαλική πράξη. Αρκετές γυναίκες νιώθουν περιστασιακά πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης, αλλά λιγότερο από το 1% θεωρείται ότι έχει κολεόσπασμο. Αποτελεί μια από τις πιο συχνές ψυχοσεξουαλικές δυσλειτουργίες στις γυναίκες. Ο κολεόσπασμος είναι μια φοβική αντίδραση σε μια πραγματική ή φανταστική αρνητική εμπειρία που σχετίζεται με την διείσδυση. Ο φόβος ή το άγχος για τη διείσδυση οδηγεί σε υψηλά επίπεδα δραστηριότητας του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, με αποτέλεσμα τον ακούσιο κολπικό μυικό σπασμό. Οι φόβοι αυτοί τις περισσότερες φορές οφείλονται σε άγνοια από τα σεξουαλικά ζητήματα. Κάποιες από τις αιτίες του φόβου είναι η μεταφορά από την μητέρα στην κόρη του φόβου της συνουσίας ή κάποια επώδυνη προηγούμενη εμπειρία σεξουαλικής επαφής με αποτέλεσμα να πυροδοτούνται οι αναμνήσεις πόνου, ενώ σε άλλες περιπτώσεις ο κολεόσπασμος αποδίδεται στον φόβο – έναν φόβο που προέρχεται από την πεποίθηση κάποιων γυναικών ότι «το σεξ είναι κακό» – για τιμωρία, ο οποίος σχετίζεται με την σεξουαλική ενοχή. Επίσης, τραυματικές σεξουαλικές εμπειρίες κατά την παιδική ηλικία μπορούν να συμβάλουν στην σύνδεση του φόβου. Το πιο συχνό πρόγραμμα θεραπείας του κολεόσπασμου είναι η συστηματική απευαισθητοποίηση της θεραπευομένης.

Επιπρόσθετα, η απώλεια της σεξουαλικής έλξης στα ζευγάρια, ως παράγοντας σεξουαλικής δυσλειτουργίας, μπορεί να επέλθει μετά από κάποιες ψυχολογικές ή σωματικές αλλαγές των συντρόφων, όπως για παράδειγμα η αύξηση του βάρους.

«Δυστυχώς, τα περισσότερα από τα άτομα με σεξουαλικές διαταραχές είτε ντρέπονται είτε δεν ξέρουν καν που μπορούν να απευθυνθούν με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται το πρόβλημά τους»

Κλείνοντας, θα ήθελα να απευθυνθώ στους αναγνώστες του άρθρου αυτού και να σας πω ότι η συνεδρία με έναν ψυχολόγο θα σας δώσει τη δυνατότητα να σκεφτείτε, να εντοπίσετε πράγματα μέσα σας που δεν είχατε φανταστεί ότι μπορεί να συνδέονται μεταξύ τους, αλλά κυρίως η συνεδρία θα σας δώσει τη δυνατότητα να μιλήσετε για πιθανές καταστάσεις που επηρεάζουν τη διάθεση και την ψυχολογία σας.